Uzmanlar bazı kanser tipleriyle yaşayan insanlar için, corona virüsünün neden olduğu COVID-19 hastalığının genel nüfusa kıyasla daha yüksek risk oluşturduğunu düşünüyor. Özellikle bağışıklık sistemini baskılayan bir tedavi görenlerde, enfekte olma durumunda pnömoni (zatürre) gibi ciddi belirtiler yaşama riski daha yüksek olabilir. Pek çok sağlık kuruluşu ve uzmanı corona virüsüne karşı daha hassas olan kişilere ekstra önlemler almasını tavsiye ediyor. Siz ve sevdiklerinizin bu zorlu süre boyunca güvende kalmanıza yardımcı olmak için Ulusal Kanser Enstitüsü ve İngiltere Kanser Araştırma Merkezi gibi güvenilir kaynaklardan bazı tavsiyeler hazırladık.
Bu sayfadaki içerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Makaledeki bilgilerin güvenilir kaynaklardan alınan doğru bilgiler olmasına özen gösteriyoruz. Fakat corona virüsü durumu hızla gelişmekte ve düzenli olarak yeni bilgiler ortaya çıkmaktadır. Lütfen en güncel tavsiyeler için hükümetiniz ve ulusal sağlık servisleriniz tarafından yapılan bilgilendirmeleri kontrol edin ve buna göre hareket edin.
Corona Virüsü ve Kanser: Kimler için Daha Riskli?
Corona virüsü ve COVID-19 hastalığında henüz bilinmeyen pek çok faktör rol oynasa da, bazı hastalık gruplarının genel nüfusa kıyasla bu hastalığın belirtilerini daha ciddi yaşama olasılığı var. İngiltere Ulusal Sağlık Servisi NHS’ye göre bu gruplar;
- Organ nakli yapılmış ve immunsupresif ilaç kullananlar
- Kemoterapi veya radyoterapi görenler (veya yakın zamanda görmüş olanlar)
- Lösemi gibi kan ve kemik iliği kanseri olanlar
Protein kinaz inhibitörleri gibi bağışıklık sistemini etkileyebilecek diğer kanser tedavilerinin de riski arttırdığı düşünülmektedir.
Bu durum enfekte olma ihtimalinizin arttığı anlamına gelmez, ancak enfekte olmanız durumunda bağışıklık sisteminizin bu hastalığa daha az hazırlıklı olduğu anlamına gelebilir. Bu risk nedeniyle pek çok kuruluş kanser hastaları ve sevdikleri için ek tavsiyeler hazırlamıştır.
Kanser Hastaları için Tavsiyeler
Güvenilir kaynakların kanser hastaları için yaptığı tavsiyeleri derledik.
1. Alınan önlemleri sıkı takip edin
Bağışıklık sistemini zayıflatan bir tedavi gören veya kanser hastası olan kişiler de dahil olmak üzere corona virüsü riski altında olan herkesin riski azaltmak için önlemler alması önemlidir. Bu önlemler:
✔️ Kalabalıklardan ve toplu taşıma araçları kullanmaktan kaçınmak
✔️ Hastalığın daha sık görüldüğü yerlere seyahat etmemek
✔️ Hasta/hastalık belirtileri gösteren kişilerle veya hastalığın sık görüldüğü yerden gelen kişilerle temas kurmamak
✔️ Ellerinizi düzenli ve doğru bir şekilde yıkamak
✔️ Herkesin dokunabileceği yüzeylere (kapı kolu, yürüyen merdiven bantları vb.) temas ettikten sonra bir dezenfektan kullanmak
✔️ Yüzünüze, özellikle de ağzınıza, burnunuza veya gözlerinize dokunmamak
✔️ Öksürürken veya hapşırırken kol içlerine veya tek kullanımlık peçeteye öksürmek
✔️ Ülkenizde uygulanan en son önlemleri düzenli takip etmek ve bunları sıkı bir şekilde uygulamak
2. Doktorunuzla tedavi seçenekleri hakkında konuşun
Kanser tedavisinde doğru tedavi şekli her bir kişi için farklı olabilir. Aksi belirtilmediği sürece tedavinize uymaya devam etmek standart tavsiyelerden biridir. Amerika Ulusal Kanser Enstitüsü, bu konuda doktorunuzla iletişime geçmenizin faydalı olacağını belirtiyor.
Onkologlar tedavinizin faydaları ve bağışıklık sistemini zayıflatma seviyesi konusunda bir değerlendirme yaptıktan sonra, yeniden tedavi planlamasının gerekli olup olmadığına karar verecektir.
Tedavi için hastaneye gitmeniz gerekirse, güvenli bir şekilde gidebilmeniza için sağlık hizmetleriyle iletişime geçmeniz tavsiye edilir.
İngiltere’deki kanser organizasyonları pek çok kanser hastası için tedavinin her zaman olduğu şekilde devam edeceğini, fakat gereksiz insan temasından kaçınmak için önlemler alınması gerektiğini belirtiyorlar. Önlemlere uymak kanser hastaları ve immunsupresif tedavi görenler için özellikle daha önemli.
3. Grip ve pnömokok (zatürre) aşılarınızı olun
Ulusal Kanser Enstitütüsü ve NHS, eğer henüz olmadıysanız grip aşısı olmanızı öneriyor.
Grip aşısı COVID-19’a karşı koruma sağlamaz. Fakat bağışıklık sisteminizin influenza sebebiyle zayıflamamasını sağlar. Bağışıklık sisteminiz ne kadar güçlü olursa COVID-19 hastalığıyla mücadele etmek o kadar kolay olacaktır. Aynı durum pnömokok (zatürre) aşıları için de geçerlidir. Aşılarınız güncel değilse, yaptırmanın en güvenli yolu hakkında doktorunuzla konuşmalısınız.
4. Genel tavsiyeler
Corona virüsü enfektesi olma ihtimaline karşı, COVID-19 ile savaşmak için hazırlıklı olmanızı sağlayabilecek birtakım önlemler vardır.
✔️ Bol meyve ve sebze içeren dengeli bir beslenme alışkanlığı edinin
✔️ Bol bol su için
✔️ Vücudunuzun müsade ettiği kadar egzersiz yapmaya çalışın. Dünya Sağlık Örgütü karantina durumunda evde yapılabilecek egzersizlerin bir listesini hazırladı
✔️ Her ne kadar stresli bir dönem geçiriyor olsak da, kendinize zaman ayırmaya ve stresinizi azaltmaya çalışın
✔️ Günde 7-9 saat arası uyku hedefleyin. Araştırmalara göre uykusuzluk bağışıklığınızı zayıflatabiliyor ve virüslere karşı daha hassas hale getirebiliyor
Eğer COVID-19 veya başka bir hastalık sebebiyle belirtiler yaşıyorsanız, çoğu ülkedeki klavuzlar size şunları öneriyor:
❌ Eğer mümkünse, doktora bir randevu alıp gitmeye çalışın
✔️ Yerel sağlık departmanını, acil servisi veya aile doktorunuzu arayın
Corona virüsü salgını ve kronik hastalıklarla ilişkisi hakkında daha fazla okumak isterseniz, diğer tavsiyelerimizi burada bulabilirsiniz: Corona Virüsü ve Kronik Hastalıklar: Faydalı Olabilecek Tavsiyeler
Faydalı Kaynaklar
Kanser hastalığıyla yaşayanlar ve sevdikleri için faydalı siteler aşağıda bulunabilir. Güncel bilgiler için bu siteleri takip edebilirsiniz:
